خداوند از منظر امام خمینی (ره)

حضرت امام خمینی از جمله فیلسوفانی هستند کهمعتقدند، برای اثبات وجود خداوند متعال، نیازمند برهان و استدلال عقلانی ومنطقی هستیم و اگر هم به بداهت وجود خدا، اعتقاد داشته باشیم، برهان هایاثبات وجود خدا را دلیلی بر تنبه و توجه انسان ها به امر بدیهی وجود خدا میدانیم. امام راحل برای اثبات وجود خداوند متعال هفت برهان اقامه نموده اندکه عبارتند از:

1. برهان وجودی یا صدیقین،

2. برهان فطرت،

3. برهان امکانفقری،

4. برهان امتن قرآنی،

5. برهان حرکت،

6. برهان نظم

7. برهان معجزه.

می توان برهان وجودی و برهان فطرت را جزو برهان های پیشینی و بقیه برهان هارا جزو براهین پسینی اثبات وجود خداوند دانست. 

حضرت امام دراسماء و صفات الهیقائل به دو مقامهستند

1- مقام اسماء و صفات ذاتیه :
 در این مقام ذات مقدس واجب تعالی بهحیثیت واحده و جهت بسیطة محضه، کل کمالات و جمیع اسماء و صفات را داراست وتمام کمالات به حیثیت بسیطة وجودیه رجوع می‌کند. چون ذات مقدسش صرف وجود ووجود صرف است، صرف کمال و کمال صرف نیزاست

  -2 مقام اسماء و صفات فعلیه:
 این مقام، مقام ظهور و تجلی اسماء و صفات ذاتیه است که مقام معیت قیومیه است و آیة شریفة «هو معکم این ما کنتم» بدان اشاره دارد.
ایشانآیة شریفة «هو الاول و الاخر و الظاهر و الباطن» را جامع این دو مقاممی‌دانند. حضرت امام در باب صفات حق ـ‌ سبحانه ـ بسیار دقیق بحث کرده‌اند. وقتینظرات حکماء را که در این‌باره بررسی می‌کنیم گفته‌اند، صفات حق یا صفتذاتند و یا صفت فعل، به عبارت دیگر آنان یک دسته از صفات را صفات ذاتی وصفات دیگر را صفات فعلی می‌دانند اما نظر مبارک حضرت امام این تفاوت را بانظر حکماء دیگر دارد که ایشان می‌فرمایند که صفاتی که در یک مرتبه صفات ذاتهستند، همان صفات در مرتبة دیگر (مرتبه فعل) صفت فعل به شمار می‌روند واین تفاوت در مورد صفت اراده کاملاً مشهود است؛ مثلاً حضرت امام، اراده راهم صفت ذات و هم صفت فعل می‌دانند و حال آنکه عمده بحث فلاسفه‌ای چون علامهطباطبائی ـ رضوان الله تعالی علیه ـ دراین است که آیا اراده، صفت ذات است یا صفت فعل؟ و جالب توجه این است که براینکه اراده صفت ذات نیست، برهان اقامه می‌کنند اما از نظر حضرت امام جمیعاسماء و صفات حق تعالی در دو مرتبه و در دو مقام است: یکی مقام اسماء وصفات ذاتیه، که این مقام در حضرت واحدیت ثابت است، مثل علم ذاتی حق و قدرتذاتی حق و اراده ذاتی که از شؤون و تجلیات ذاتیه حق تبارک و تعالی است. دیگری مقام اسماء و صفات فعلیه است که به تجلی و به فیض مقدس برای حق‌تعالیثابت است.     
منابع: خمینی، روح الله، 1371، تقریرات فلسفه امام خمینی (شرح منظومه، ج2(،تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.محرم راز، امام خمینی، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ چهارم، 1371

فرستنده-محمد درویشی.